Khi kết thúc một chặng đồng hành, có bạn khách hàng hỏi mình thế này: “Làm sao để biết em đã thực sự “mạnh” lên? Bởi vì lúc em gặp chị là lúc cuộc đời có biến cố, qua biến cố rồi thì hết hoang mang. Liệu sự bình ổn này là do hoàn cảnh thay đổi (đã qua biến cố), hay là do mình đã mạnh lên?”

Để biết được bạn đã mạnh lên hay chưa, thì bạn hãy xem mình mỗi ngày, không cần phải rơi vào biến cố gì to tát một lần nữa mới biết được. Cứ xem phản ứng của mình trước những sự kiện hết sức thường xảy ra. Ví dụ trước đây nghe sếp mắng thì bạn chạy vô toilet khóc, buồn bã mất ba ngày. Nhưng giờ thì bạn vẫn chạy vô toilet khóc, nhưng buồn mất có hai ngày thôi chẳng hạn, là bạn đã mạnh lên. Hoặc trước đây hở ra người ta nói gì cái là mình tự ái, nhưng giờ mình bơn bớt rồi, mình không có chìm trong tự ái mãi nữa, sau khi hết tự ái thì mình bắt đầu có thể nhìn vào cái mình tốt cái gì mình cần cải thiện. Hoặc như khi ai đó làm bạn nổi giận, bình thường bạn giận nguyên ngày, giờ bạn giận còn nửa ngày. Hoặc trước đây bạn không biết bạn giận cho đến khi bạn “phun lửa” xong, giờ ngay trong lúc “phun lửa” bạn biết là bạn đang “phun lửa”, hoặc hơn nữa là bạn nhận ra từ lúc bắt đầu: “À mình đang chuẩn bị nổi giận đấy”.

Mạnh lên hay không, hãy cứ tự so mình với mình trong những chuyện nho nhỏ hàng ngày như vậy.

Còn về phần hoàn cảnh cũng phải nói thêm thế này. Biến cố đến rồi đi. Rồi sẽ lại đến. Khó khăn thử thách luôn ở đó, chờ ta. Một bài học tưởng là học xong rồi, thì nó vẫn còn có thể trở lại với một “level” sâu hơn, khó hơn cơ mà.

Cho nên không phải cứ qua biến cố này, mạnh lên được, có nghĩa là tới biến cố khác ta “không xi nhê” gì nữa. Không phải cứ qua biến cố này, mạnh lên chút rồi, là ta có thể dừng lại.

Mà trước khi biến cố khác đến, ta phải luôn tiếp tục duy trì những gì ta đã làm (để vượt qua cái biến cố vừa rồi). Đem cái bài học ta học được từ đó, đưa nó vào trong cuộc sống, biến nó thành thói quen mỗi ngày.

Nghe có vẻ chẳng liên quan, nhưng sự thực là, chính những thói quen có ích – sẽ là thứ đưa mình vượt xuyên qua những biến cố.

Bạn thử nghĩ mà xem có phải không? Khi bạn rơi vào “vũng lầy”, nếu những thói quen drive bạn trong lúc đó là “lướt shorts, reels, tiktok”, “cày phim”… thì bạn sẽ cảm thấy mình càng lúc càng chìm sâu. Chỉ trích chồng chất chỉ trích.

Nhưng nếu thói quen có ích là thứ bạn đã kiên trì xây dựng, cho dù lúc đó kiệt quệ đến mức chỉ gắng gượng đủ để làm dù chỉ 2 phút, 3 phút, 5 phút tập thể dục, chạy bộ, ra ngoài thiên nhiên… sẽ là thứ vực bạn dậy.

Nên đôi khi, mình nghĩ thế này, câu hỏi không cần phải là “Mình đã mạnh lên chưa?” Mà nên là:

“Mình nên làm gì tiếp theo, thói quen nào mình cần xây dựng – duy trì, để tiếp tục chăm dưỡng mình mạnh lên?”